Śmierć poety

Jakiś dźwięk nad jego kołyską. Nie słyszała go matka, nie słyszała niania. On usłyszał - głuchy dźwięk kamienia uderzającego w żelazo. I zobaczył - kobietę trzymającą w ręku kosę. Uśmiechnął się do niej, wyciągnął małe rączki. Dotknęła delikatnie jego czoła. Jej oczy mówiły: Poczekaj maleńki, jeszcze nie czas. Niedługo, ale jeszcze nie teraz. Śpij spokojnie, ale pamiętaj.

Dźwięk ten nie ustąpił z jego pamięci, w przeciwieństwie do innych odgłosów i obrazów z wczesnego dzieciństwa. Towarzyszył mu stale, słyszał go każdego poranka budząc się i każdego wieczora zasypiając. Pewnego dnia dźwięk się zmienił. Jeszcze go nie rozpoznał. W tym momencie został poetą.

Wkrótce podobne brzmienia otoczyły go ze wszystkich stron - był to szczęk karabinu. On jednak odróżniał swój odgłos od innych. Zrozumiał. Pamiętał piękną kobietę pochylającą się nad kołyską. Napisał: Zanim dwadzieścia lat minie umrze mu życie w złocieniach rąk. Dowiedział się, czym jest Przeznaczenie.

I nadszedł rok przepowiedziany przez Wieszcza. I wybiła Wielka Godzina. Nie unikał tego, co musiało przyjść. Wyszedł z domu i więcej nie wrócił. Znaleziono go z malutką dziurką od kuli - w czole.

Krzysztofowi Kamilowi Baczyńskiemu

Między pociskiem, co dotknął czoła, a piorunem, co zaciemnił twoje jasne oczy, ile czasów przeżyłeś, poeto?
B. Taborski, Uwertura tragiczna

"Krzysztof Kamil Baczyński, poeta - żołnierz! Jego życiową postawę i duchowe wnętrze określa hasło - w nim słowo poety stało się czynem żołnierskim. Mówił: Myśmy dawno już drogę wybrali - jeśli nawet powiedzie przez śmierć. Trzeba nam teraz umierać, by Polska umiała znów żyć. Wzywając innych do czynu sam zdecydował stanąć w pierwszej linii w boju powstańczym. Mówił innym o sobie: Kochać, a to się wydaje mało - trzeba ginąć.Krzysztofie! Siebie pytałeś: I pośród nich jakże ja stanę z garścią, co tylko strzelać umie?Krzysztofie! Oto stoisz przed ludem Warszawy z wiarą, co śmiercią przeorana, z sercem, co mocno kochało Polskę." ks. W. Karłowicz, przy odsłonięciu tablicy przy Hołówki 3

"Niewiarygodność swojego poetyckiego przesłania musiał i chciał potwierdzać całym sobą, swoim własnym losem. (...) Poszedł do walki w wyniku własnego wyboru, nie uzurpując sobie żadnych praw szczególnych, wierny własnemu sumieniu, nie po to, by szukać śmierci. To ona znalazła go i dosięgła. (...)
Poeta Krzysztof Kamil Baczyński pozostał wśród nas nie tylko na Powązkach i na tablicach pamiątkowych. Pozostał i żyć będzie póki my żyjemy, w samym sercu kultury polskiej, którą tak wzbogacił i umocnił darem najcenniejszym. Trwa, już na zawsze bezpieczny, w sercu wolnej Polski, za którą oddał życie." Jerzy Picowski

Matko, jak mnie uchronisz,
gdy czarni ludzie otuleni w noc,
mimo twych dłoni
wzniesionych jak namiot modlitwy
prowadzą parskające szeregi piorunów
jak tabun upiornych koni?
K.K.Baczyński, z wiersza Autobiografia

O, jakiż to naród! Poetami - nie wierszami strzela do wojny!
 Albinas Żukauskas o Polakach    

     
To również jego pomnik - Krzysia Baczyńskiego - bo ileż on miał lat, gdy zginął? Zaledwie 23. Zastanawiał się, jak większość jego rówieśników, jak przyjdzie im żyć po wojnie, jak przystosują się do normalnego świata po tym, co widzieli i czego doświadczyli. Tak wielu z nich nie mogło tego sprawdzić... Czy mogli przypuszczać, że nie doczekają końca wojny - Baczyński, Stroiński, Krahelska... Cudowne polskie dzieci.

O Krysi Krahelskiej:

"Miała jasne włosy. Pozowała Nitschowej do pomnika Syreny, pisała wiersze, śpiewała dumki i ginęła w warszawskim powstaniu wśród słoneczników. Jakaś pani opowiadała o niej - że biegła przez ogrody, a była tak wysoka, że nie mogła, nawet pochylona, w tych słonecznikach się schronić. Był zatem ciepły, sierpniowy dzień. Ona upięła sobie z tyłu długie jasne włosy. Napisała Hej, chłopcy, bagnet na broń, opatrzyła rannego i pobiegła w słońcu. Cóż to za piękne życie i piękna śmierć. Tylko tak należy umierać. Ale tak żyją i umierają piękni i jaśni ludzie." H.Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem